|
|
|
الگوی مدیریت آموزش مباحث درسی نظریه نوین تدریس مطرح شده توسط بهرنگی است که مقدمات آن برای اولین بار در سال 2010 در قالب مقاله‌ای در كنفرانس جهاني آموزش علوم در كشور اسلووني ارائه شد. این الگو برای اطمینان بخشیدن به بهبود کیفیت یادگیری و تأثیرات آموزشی و پرورشی بر رفتار شاگردان پدید آمد و با سازوکار مشارکت دانش¬آموزان در کل فرایند یادگیری، ارزیابی تکوینی از مراحل یادگیری فراگیران، ایجاد نقشه ساختارشناختی ذهنی از پیوند مفاهیم در ذهن از ساخت دانش، و فراهم نمودن آمادگی برای یادگیری در آغاز ورود به فعالیت یادگیری، می‌تواند ضمن ایجاد یادگیری عمیق و کارآمد، تحول عظیمی در روش تدریس و نظام آموزشی بوجود آورد (بهرنگی، ۲۰۱۵). الگوی مدیریت آموزش، در واقع مدیریت یادگیری است. مدیریت آموزش به معنای ترتیب، توالی و هدایت مراحل اجرای شناسه¬های مفاهیم مباحث درسی (به شکل مقولات و قلمرو موضوعات درس) در جهت بهبود یادگیری فراگیران است. به عقیدۀ بهرنگی (۱۳۹۴) کاربست این الگو فراهم ساز زمینة استفاده از سایر الگوهای تدریس است که نه تنها به موفقیت تحصیلی شاگردان در شرایط معمول کمک می¬کند بلکه از غفلت آموزشِ موجود برای ¬پرورش می¬کاهد. این الگو از آموزش متمرکز بر معلم، محتوا، اهداف و روابط رسمی سازمانی که فاقد پرورش خلاقیت و نوآوری باشد پرهیز کرده و به فرآیند بازپردازی و درگیر ساختن شاگردان در پردازش مفاهیم درسی، دریافت و به خاطرسپاری مفاهیم تأکید می¬کند. در واقع هدف اصلی از الگوی مدیریت آموزش استفاده عملی از نکات کلیدی تعلیم و تربیت مانند خودکارآمدی، خودآگاهی، تفکر انتقادی، تفکر منطقی، قضاوت علمی، عادت-ورزی به کاوشگری و حل مسئله، سطوح بالای یادگیری و از این قبیل است تا شاگردان بتوانند مطالب درسی را به شکل مفهومی دریابند و در فکر خود پاینده بدارند (بهرنگی، ۱۳۹۴).
در این روش دانش‌آموزان از ابتدای تدریس تا دریافت مفهوم بصورت گروهی فعالیت می‌کنند و معلم جهت دهنده یادگیری است. به عبارتی نقش معلم در الگوی مشارکتی مدیریت آموزش در كنار مشاركت فراگيران بسيار مهم است. این الگو نقش معلم را به عنوان تسهیل‌گر یادگیری بارز می¬سازد. معلم با ایجاد جو حمایتی در جریان تدریس همواره به دانش‌آموزان بازخورد می‌دهد و در تعامل با همه‌ی دانش‌آموزان است. هدايت فراگیران، ارزيابي از فعالیت‌های آنها، تقويت علاقه و تمايل آنان به مطالعه، تشويق و ترغيب آنان به ابتكار و نوآوري، فراهم ساختن امكان قضاوت و داوري همراه با تقويت توان تحمل فراگيران، استفاده از الگوهای مختلف بسته به ماهيت و محتواي درس و مهم‌تر از همه هماهنگي با مدير واحد آموزشي براي رفع کاستی‌ها و فراهم ساختن امكانات و هم فكري براي ارتقاء كيفيت آموزش در كلاس و رفع مشكلات فراگيران بخشي از فعالیت‌های معلم در اجراي اين الگو می‌باشند. در واقع معلم در این الگوی عملی نقش مدیریتی بر سازمان کلاس را ایفا می‌کند تا دانش‌آموزان خود بتوانند بر شکل دادن پیوند مطالب مبحث درسی مسلط شوند. محور اساسی این الگو مرکب از مراحل و هر مرحله مشتمل بر نکات برجسته و بنیادی حاصل از توجه صاحب¬نظران علوم مختلف به تعلیم و تربیت است.
اخیراً تأثیرات معنادار و سودمندی الگوی مدیریت آموزش در موفقیت تحصیلی و سایر مهارت¬های یادگیرندگان در تدریس مباحث مختلف درسی و در پایه¬ها و سطوح گوناگون آموزشی در پژوهش¬های نیمه آزمایشی متعددی محرز شده است؛ بهرنگی (۱۳۸۹) در پژوهشی تحت عنوان "بررسی الگوی تدریس مدیریت آموزش از منظر خلاقیت در یادگیری و یادگیری خلاقیت" نشان داد که استفاده از الگوی مدیریت آموزش باعث افزایش عملکرد و خلاقیت دانش¬آموزان در یادگیری می¬شود. بهرنگی و کریمی (۲۰۱۱) در پژوهشی تحت عنوان "الگوی تدریس مدیریت آموزش طی یک دهه استفاده از آن در ایران" خاطر نشان می¬سازند با توجه به نظر کارشناسان و عملکرد فعلی در تدریس، الگوی مدیریت آموزش می¬تواند یکی از جایگزین¬های کاربردی برای روش¬های سنتی تدریس باشد. بهرنگی، عباسیان و ذوقی پور (139۴) در پژوهش خود تأثیر مثبت الگوی مدیریت آموزش بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان، سلامت سازمانی کلاس درس، و توسعۀ نگرش مثبت دانش‌آموزان را نسبت به الگو، مستند می‌سازند. بهرنگی و بوربور (۲۰۱۵) در پژوهشی اهمیت الگوی مدیریت آموزش با کاربست شناسه¬های مفهومی ويژگی¬های هوش فرهنگی و مفاهیم رهبری تحول¬گرا بر پردازش مفاهیم درسی و اداره آموزش به سوی بهبود یادگیری را نشان می¬دهند. لطفی¬زاده (1392) پژوهشی تحت عنوان "تأثیر الگوی مدیریت آموزش در تدریس درس مطالعات اجتماعی و گرایش به تسهیم دانش" در دانش¬آموزان دختر پایه¬ی اول متوسطه منطقه¬ی چهار کرج انجام داد، نتایج پژوهش نشان داد که استفاده از الگوی مدیریت آموزش تأثیر معناداری بر پیشرفت تحصیلی و گرایش به تسهیم دانش در این دانش¬آموزان دارد. بهرنگی، عموزاد و عرب خابوری (۱۳۹۴) پژوهشی تحت عنوان "توسعه یادگیری اتحادهای جبری پایه اول متوسطه با کاربرد الگوی ده گام مدیریت بر آموزش" انجام دادند نتایج پژوهش آنها نشان داد که استفاده از الگوی مدیریت آموزش به طور معناداری باعث توسعه یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانش¬آموزان در درس ریاضی می¬شود. نصیری (۱۳۹۳) پژوهشی تحت عنوان "بررسی تأثیر تدریس علوم تجربی با الگوی مدیریت آموزش بر یادگیری خودراهبر و پیشرفت درسی دانش¬آموزان پسر سال سوم راهنمایی شهرستان بهارستان" انجام داد نتایج پژوهش نشان داد که استفاده از الگوی مدیریت آموزش هم بر پیشرفت درسی و هم بر خودراهبری دانش¬آموزان از حیث خودمدیریتی، خودکنترلی و خودانگیختگی تأثیر مثبت دارد. بهرنگی، عباسیان و زبرجدی آشتی (۱۳۹۴) در تحقیقی تحت عنوان "الگوی مدیریت آموزش ریاضی؛ راهبردی مؤثر بر پیشرفت درسی دانش¬آموزان پسر دوره متوسطه" نشان دادند که الگوی مدیریت آموزش در پیشرفت درسی و عملکرد دانش¬آموزان در درس ریاضی مؤثر است. بهرنگی و رحیم¬زاده (۲۰۱۵) پژوهشی تحت عنوان "مقایسه نقش الگوی مدیریت آموزش و الگوی سنتی آموزش بر تفکر فلسفی دانش-آموزان" انجام دادند، نتایج پژوهش آنها نشان داد که الگوی جدید مدیریت آموزش در مقایسه با روش سنتی آموزش تأثیر شگرفی بر بهبود تفکر فلسفی و ژرف¬اندیشی دانش¬آموزان ایجاد کرده است.
|
|
|
|
تعداد بازدید :2412 |
|
تاریخ انتشار :1394/12/24 - 22:2 |
|
|
|
|
|